Als we in Nederland de files en ongevallen op de snelwegen
echt willen terugdringen, is een radicaal andere aanpak noodzakelijk.

De aanleiding voor deze blog is een aantal twitterberichten
en de aanhoudende blik op filenieuws en ongevalsmeldingen.

files en ongevallen

Aanleiding en oorzaak

Aanleiding en oorzaak worden vaak door elkaar gehaald, maar
we moeten deze uit elkaar houden. De oorzaak is de achterliggende reden. De aanleiding
is hetgeen ‘de bom doet barsten’. Zo is in veel gevallen een ongeval een
aanleiding tot een file, en niet een oorzaak daarvan. De oorzaak is dat er zoveel auto’s op zo’n
klein stukje weg rijden en dat ze zó dicht op elkaar rijden, dat ze niet meer kunnen anticiperen.

We kunnen de volgende -op zich goede- symptoombestrijding doen:

  • meer asfalt neerleggen;
  • snelheidsboetes opleggen;
  • extra spits- en plusstroken openen;
  • boetes opleggen voor bumperkleven *1);
  • tom-tom met rijbaan-advies aanschaffen;
  • met minder auto’s tegelijk op de autosnelweg;
  • de accijnzen op brandstof beïnvloeden;
  • ……. (vul hier uw eigen originele idee in)

De maximumsnelheid op de snelweg is ingevoerd in februari 1974
*2). Het verkeersbeeld zag er toen totaal anders uit. De ongevallen die
toen
plaatsvonden, zijn door alle maatregelen van de afgelopen decennia
–gelukkig– niet
meer te vergelijken met die van tegenwoordig. Ook vallen er elk jaar
minder
dodelijke verkeersslachtoffers ten opzichte van het jaar daarvoor *3). Maar het wordt nog steeds niet veiliger. Dat is vanwege ons gedrag. Er moet dus iets in ons gedrag veranderen wil het veiliger worden.

‘De driehoek die alles veranderen kan’

driehoek

Uitleg categorieën: elke categorie hoger bevat minder deelnemers

  • Cat. A bevat zeer veel weggebruikers, houden te weinig afstand; gelukkig gaat er niets mis.
  • Cat. B bevat veel verkeer, houdt te weinig afstand; er gaat niets mis, het gaat
    net goed
  • Cat. C bevat minder verkeer, houdt te weinig afstand; er gaat iets mis, kleine
    schade
  • Cat. D nog minder gebruikers, nog steeds te weinig afstand; er gebeuren ongelukken, veel
    schade, meer betrokkenen
  • Cat. E de relatief weinige verkeersdeelnemers houden te weinig afstand; er gaat iets grondig mis, veel
    en grote schade, meer betrokkenen, (dodelijke) slachtoffers

Het roer radicaal om

De titel van deze blog zegt: ‘Schaf de snelheidscontroles maar af’. Ik pleit echter niet voor het afschaffen van de maximumsnelheid
op zich. Ik pleit wel voor het roer drastisch om in de meetbaarheid en handhaving. De snelheidsboete mag
blijven, maar is geen oplossing voor het radicaal vergroten van de veiligheid.

Volgens mij is de sleutel tot het voorkomen van files en ongevallen
het afstand houden ten opzichte van je medeweggebruikers. Dit heeft zo’n
enorm positief effect op de wendbaarheid en de rust in het verkeer. Ik heb dit
onlangs nog weer ervaren tijdens de workshop die ik gaf: “Een andere kijk
op verkeer”
. We zagen in de workshop dat grotere groepen zeer wendbaar kunnen zijn als ze onderling een zodanige afstand bewaren dat het zicht niet teveel belemmerd wordt.

Meetbaar maken

Wat is een goede afstand? Iedereen die een auto bestuurt, weet
dat twee seconden afstand de veiligheid bevordert. Ver voor de invoering van
een maximumsnelheid hadden we al meetapparatuur in de auto om de gereden snelheid
te meten. Wáárom hebben we geen afstandmeetapparatuur in de auto? Geef iedereen
een afstandmeter in de auto – weet je wel, hup, met een zuignapje op je
voorruit, je weet direct hoeveel afstand je houdt, 1, 2, 3, 4 seconden afstand. Verreken die voor mijn part eenmalig in de motorrijtuigenbelasting.

autolengtes

Handhaven op afstand houden, hoe zie je dat voor je? 

Hoe simpel kan het zijn om op diverse plaatsen de snelheidsflitsers te vervangen voor afstandsflitsers. En niet pas gaan handhaven als we het bumperkleven noemen. Bumperkleven wordt nu pas beboet als je dichter dan 10 meter nadert. Dat is bij een snelheid van 100km/u 0,36 seconden. Als we graag willen dat iemand een afstand houdt van 2 hele seconden, waarom dan pas gaan handhaven bij 0,36? Zorg wel voor
een goede communicatie over het waarom en hoe van de invoering van deze verandering. Zorg
ook voor een overgangsperiode van bijvoorbeeld een half jaar.

Wat is het gevolg?

U kent vast dat gevoel wel: “Oeps,
dat ging maar net goed, volgende keer beter kijken…” Als we nu een stap eerder beginnen en categorie A halveren door beter op afstand te rijden,
dan halveert automatisch categorie B mee. Zeg ik dat dan
al het fileleed is opgelost? Nee. Maar denk eens met me mee: hoe zou
Nederland er uit zien als we dit samen aanpakken?

  • Meer zicht en overzicht
  • Meer rust in ‘t verkeersbeeld
  • Sneller op je werk, sneller bij je klant
  • Minder files, betere doorstroming
  • Minder kop-staartbotsingen
  • Minder dodelijke ongevallen
  • Beter leefklimaat
  • Meer maatschappelijk rendement
  • … (Vul hier je eigen voordeel in)

Hopelijk heb je wat aan deze blog gehad en kun je er mee wat mee. 

Heb je
vragen/opmerkingen naar aanleiding van deze blog? Reacties gewenst!

Achtergrondinformatie

*1)  Informatie over en
de boetes voor bumperkleven

http://boetes.nl/bumperkleven

*2) De historie van de maximumsnelheid

http://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6271/dertig-jaar-na-de-invoering-van-de-maximumsnelheid.html 

*3) Aantal verkeersdoden in 2013

 http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2014/04/24/fors-minder-verkeersdoden-in-2013.html